Gezangen: een bewogen historie
Christenen  hebben alle eeuwen door gezongen. Paulus en Silas zongen in de gevangenis Gods lof (Hand. 16). Monniken zongen iedere week alle 150 psalmen. Maar ook gezangen waren geliefd: in ons huidige liedboek staan verschillende heel oude (lof-)liederen, bijvoorbeeld van de kerkvader Ambrosius (4e eeuw) en vele anderen. Zij getuigen van de gewoonte van christenen om hun geloof zingend te beleven en God lof te brengen. Lange tijd waren gezangen niet toegestaan in de protestantse kerkdiensten in ons land: alleen de psalmen en enkele gezangen waren toegelaten.
De Dordtse synode vond in 1618 dat psalmen de enige liederen waren die bijbels verantwoord waren. Ook de 'Enige gezangen’ waren bijbelse lofzangen.

Gezangen in de kerk
Vooral in de 18e eeuw ontstond bij velen de behoefte om meer gezangen te zingen in de kerk. Heftige discussies werden daarover gevoerd. Ook pleitten velen voor het ritmisch zingen van psalmen. Verschillende bundels ontstonden aan het eind van de 18e eeuw. In 1866 werd in de Nederlandse Hervormde Kerk de bundel 'Evangelische Gezangen’ aanvaard naast de officiële psalmberijming van 1773. Daarna volgen met kortere tussenpozen verschillende liedboeken met in 1938 de in de Hervormde Kerk aanvaarde 'Psalmen en Gezangen’. Deze bundel bevatte, naast de 150 ritmisch (!) genoteerde psalmen, 360 gezangen waarin  liederen uit de 'schat der eeuwen’ een belangrijke plaats innamen. In 1973, dus 35 jaar later, verscheen het ons zo bekende Liedboek van de Kerken, vrucht van oecumenische samenwerking tussen meerdere protestantse kerken. Dat was nieuw, evenals de eigentijdse nieuwe berijming van de psalmen en veel nieuwe gezangen.

Lied van de maand
De Gereformeerde Kerken gingen snel met de 'rode' bundel aan de slag. Met een nieuwe berijming van de 150 psalmen en 491 gezangen, waarvoor grote dichters en componisten zich hadden ingezet. Ook in onze gemeente werd het Liedboek van de Kerken al gauw in gebruik genomen. Nieuwe liederen werden als 'lied van de maand' vóór de ochtenddiensten geoefend en daarna een maand lang herhaald. Later nam de cantorij deze taak over.

Nieuwe ontwikkelingen
De 'rode bundel uit 1973 kende echter naast de 150 psalmen, voornamelijk 'klassieke' liederen bestaande uit meerdere verzen (strofische liederen). In de praktijk van de kerkmuziek ontwikkelden zich echter liederen met uiteenlopende stijlen qua vorm,taalgebruik, muziek en begeleiding. Er ontstonden alternatieve bundels als de Evangelische liedbundel, de Opwekkingsbundel, Tussentijds en 'Zingend Geloven'. Ook de liederen van Huub Oosterhuis met pianobegeleiding werden en worden nog steeds in veel kerken graag gezongen. Het duurde echter tot 2007 voordat de Generale Synode van de PKN goedkeuring hechtte aan deelname van de PKN aan een werkgroep van acht kerken om een nieuwe bundel samen te stellen. De inhoud van de nieuwe bundel zou recht moeten doen aan de 'identiteit' van de PKN. Tegelijk moest de bundel de eenheid van de PKN kerken versterken en in verschillende 'leefkringen' van de gemeenten kunnen functioneren. Met dit laatste bedoelde de Synode dat de nieuwe bundel ook  gebruikt zou moeten kunnen worden bij o.a. morgen- en avondgebeden,vergaderingen, gespreksgroepen,in het pastoraat en thuis.

Het nieuwe liedboek 
In 2013 werd het nieuwe Liedboek met de ondertitel  'Zingen en bidden in huis en kerk' landelijk gepresenteerd. Het werd een bundel met ruim 1000 liederen van uiteenlopende aard. De psalmen werden uitgebreid met alternatieve versies, veel bekende liederen uit '1973' kwamen, soms herzien, terug. Daarnaast bevat  liedboek '2013' o.a. evangelische liederen, liturgische gezangen, liederen voor kinderen en jongeren en liederen uit andere landen. Ook een aantal liederen van Huub Oosterhuis vond hun weg in het nieuwe liedboek. Tenslotte bevat het nieuwe liedboek toepasselijke  teksten en gedichten uit de Nederlandse dichtkunst die kunnen worden gebruikt in diverse 'leefkringen' van een gemeente of voor persoonlijke overdenking.

Het nieuwe liedboek in de Ontmoetingskerk
In onze gemeente besloot de Kerkenraad in het voorjaar van 2013 het nieuwe liedboek in gebruik te nemen. Veel gemeenteleden schaften in de zomer van 2013 een eigen exemplaar aan en woonden een introductiebijeenkomst onder professionele leiding bij. Daarna werden gedurende drie jaar in de periode september tot juni een lied van de maand gekozen en op de van het vorige liedboek nog bekende methode ingestudeerd. Bij wisselende voorgangers komen in de vieringen vaak weer nieuwe liederen in de liturgie die meestal snel worden opgepakt door de zingende gemeente. Inmiddels is het nieuwe 'Liedboek - Zingen en bidden in huis en kerk' niet meer weg te denken in de wekelijkse vieringen in onze gemeente.

Herman Vos